EVLİ KADININ KIZLIK SOYADINI KULLANABİLMESİ HAKKINDA ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Anayasa Mahkemesi, kadınların evlendikten sonra kendi soyadlarını tek başına kullanabilme hakkını tanıyan bir karar aldı. Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesi, kadınlara erkeğin soyadını alma zorunluluğu getirmesi sebebiyle Anayasa'ya aykırı görülerek iptal edildi. Mahkeme, Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesindeki hükümdeki eşitsizliği tespit ederek bu hükmü iptal etti. Karar, 28 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. İstanbul 8. Aile Mahkemesi tarafından yapılan iptal başvurusunu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi. Karar oy çokluğuyla alındı ve 2 Kasım 2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinin birinci cümlesinin Anayasa'nın 10. maddesine aykırı bulduğunu ifade ederek bu kuralı iptal etti. Diğer Anayasa maddeleri ayrıca incelenmedi. Anayasa Mahkemesi, kararında toplumda olumlu etkileri olan ve düzeni sağlayan hükümlerin zamanla toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyeceğini vurguladı. Bu nedenle, kadın-erkek eşitliğini sağlamak amacıyla 4721 sayılı Kanun'da "Kocanın evlilik birliğinin reisi olduğu" hükmü gibi birçok değişiklik yapıldığı belirtildi. Kararda, 187. maddenin, erkeğin evlendikten önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabilmesine rağmen, kadının evlenmeden önceki soyadını sadece kocasının soyadının önünde kullanabilmesine dayalı bir cinsiyet temelinde ayrımcılık yapıldığı ifade edildi. Anayasa Mahkemesi, nüfus kayıtlarındaki karışıklığın ve soy bağının doğru bir şekilde tespit edilmesinin kamu yararı olduğunu belirtti, ancak bu yalnızca kadının erkeğin soyadını kullanmasıyla sağlanamayacağını ifade etti. Bu kamu yararının sağlanması için TC kimlik numaraları ve nüfus hizmetlerinde kullanılan bilişim teknolojilerine atıfta bulunuldu. Anayasa Mahkemesi, Türk toplumunun temelini oluşturan ailenin, toplumsal değerlerin ve aktarılmasının önemli olduğunu hatırlatarak, aile bireylerinin aynı soyadına sahip olmasının bu işlevi yerine getirmesine katkı sağlayabileceğini ifade etti.
Konuyla ilgili kısa bilgilendirmem Youtube kanalımda yayınlanmıştır.
Bağlantı için bkz. https://youtube.com/shorts/uqM7XsIAquQ?si=Vxk-loWUjV2_YwBR