OSMANLI'DAN CUMHURİYETE KANAAT KİTABEVİ'NE VE NEŞRİYATINA DAİR

Sirkeci'de Ankara Caddesi üzerinde Meserret Oteli karşısında kalan Kanaat Han'daki bankanın taşınması sonrasında şehrimizin en eski kitapçılarından ve yayınevlerinden olan Kanaat Kitabevi'nin duvara kazınmış yazısı meydana çıktı. Kanaat Kitabevi, Osmanlı döneminde yayın yapmaya başlamış ve bilhassa otuzlu ve kırklı yıllarda kıymetli tarihî yapıtların çevirilerini neşretmiştir. Osmanlı dönemi neşredilen yapıtlardan bazıları Mehmet Salahi Bey'in Kamus-ı Osmani (1313), Charles Gide'in İlm-i İktisad Dersleri (1320), Üsküdar Bidâyet Mahkemesi azâsından Sâmi Bey'in Mir'at-ı Kânún-ı Cezâ (1324), Ali Reşad Bey'im Asr-ı Hazır Tarihi: 1789'dan Zamanımıza Kadar (1330) ve Kapitülasyonlar: Tarihi, Menşei, Asılları (1330) gibi kıymetli yapıtlardır. Cumhuriyet dönemindeki ilk neşriyatı Köprülüzade Mehmet Fuat Bey'in Türkiye Tarihi (1923) başlıklı yapıtıdır. Bu yapıtın bir özelliği, Türk tarihini Asya Hunlarından günümüze kadar bir bütünlük içinde ele alan öncü bir çalışma olmasıdır. Otuzlu ve kırklı yıllarda, Andre Maurois'in İngiltere Tarihi (1938), Jacques Bainville'in Fransa Tarihi (1938), Charles Seignobos'un Avrupa Kavimlerinin Mukayeseli Tarihi (1939-1940), James Truslow Adams'ın Amerika Tarihi (1943-1944) gibi yapıtların çevirilerini neşretmişti. Bu temel tarihler, çok uzun bir süre için literatürümüzdeki önemli bir bosluğu doldurmuştu. Bizim kuşağın hatırlayacağı bir kitap da var bu yayınevinden çıkan: Faik Reşit Unat'ın Tarih Atlası. 

Meserret Oteli demişken... Bir dönemin büyük edebiyatçılarının buluşma yeri olan Meserret Kahvesi, şimdilerde bir döner ve kebap salonu olarak hizmet veriyor. Oysa o mekan, eski edebiyatçılarımızın fotoğraflarıyla, hatıra objeleriyle dekore edilebilirdi. Maalesef artık şehrimizin tarihi, mekanlarımızı nasıl kaybettiğimizin de bir tarihidir.

Bu blogdaki popüler yayınlar

SOSYOLOGCA'DA NEŞREDİLEN MAKALEM: ATTİLÂ'NIN HUN ORDUSUNA SÖYLEVLERİ TEMELİNDE GARBİYATÇI BİR IORDANES OKUMASI

Resim
"Attila'nın Hun Ordusuna Söylevleri Temelinde Garbiyâtçı Bir Iordanes Okuması" başlıklı makalem, Sosyologca'nın Garbiyât özel sayısında neşredildi. Doktora tezimde Iordanes'e sınırlı bir bölüm ayırmıştım. Bu çalışmamda, Iordanes'in Romana ve Getica yapıtlarındaki Hun tasvirlerini, Getica'da yer verilen Attilâ'nın askerî söylevleri temelinde, içerdiği garbiyâtçı unsurları değerlendirerek tartışma imkânım oldu. Faydalı olması temennisiyle... https://sosyologca.org/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=77238
Devamı

ADALET KAVRAMININ EVRENSELLİĞİ VE GÖRECELİLİĞİ

Resim
Adalet kavramı hakkında ileri sürülen tezler ve görüşler, başlıca evrenselcilik ile kültürel görececilik yaklaşımları içinde farklılık göstermektedir. Evrenselciler, adaletin, tüm insanlara kültürel ya da toplumsal bağlamından bağımsız olarak uygulanan insan haklar ve ahlakî yasalar gibi nesnel ilkelere dayandığını savunurlar. Bu görüş genellikle doğal hukuk fikirleriyle ilişkilendirilir ve adaletin, bireylerin doğuştan gelen onuruna dayandığını öne süren Immanuel Kant ve John Rawls gibi filozofların çalışmalarında yer bulur. Evrensel adalet anlayışı, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi gibi uluslararası çerçevelerde kendini gösterir ve belirli hakların tüm insanlara içkin olduğunu iddia eder. Buna karşılık, kültürel görecelik yaklaşımı, adaletin belirli kültürel, sosyal ve tarihsel bağlamlar tarafından şekillendiğini öne sürer. Bu bakış açısına göre, adil ya da adil olmayan şeyler toplumlar arasında değişiklik gösterir ve evrensel olarak uygulanabilecek nesnel bir standart yoktur. Bu gö
Devamı

KÖPRÜLÜ'NÜN TÜRKİYE TARİHİ VE BİR POLEMİK HAKKINDA

Resim
Ord. Prof. Dr. Mehmet Fuat Köprülü'nün 1923 yılında İstanbul'da Kanaat Kitabevi tarafından neşredilen "Türkiye Tarihi" başlıklı yapıtında, Türklerin tarihi Asya Hunları ile başlatılmış ve “Hsiung-nu Türkleri” terimi kullanılmıştır. Alman Sinolog Friedrich Hirth’ün çalışmalarını ayrıntılı bir şekilde tetkik etmiş olan Köprülü, Hunların Hsiung-nu’lardan ayrıldığını ve Hsiung-nu’ların ise Türk, Moğol, Fin-Ugoryen gibi çeşitli kavimlerden oluşan bir siyasî topluluk olduğunu, bu topluluğun en temel unsurunun Türkler olduğunu ifade etmiştir. Türk tarihi konusunda büyük bir ilgiye sahip olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bu yapıtı okuyup inceledikten sonra, 6 Aralık 1339 (1923) tarihli mektubu ile Köprülü’yü tebrik ederek onurlandırmıştır. Buna karşın, Köprülü’nün yapıtı, Emin Âli Çavlı tarafından Hunların Türk olarak gösterilmesi nedeniyle sert bir şekilde eleştirilmiştir. Köprülü ise bu tenkitlere 1925 yılında Millî Mecmua’da yayımlanan "Türk Tarihi Nereden Başlar?"
Devamı